Tag: monster economy

ಭೂ ಹರಣದ ವಿರುದ್ಧ ಗ್ರಾಮಸ್ಥರೇ ಸಿಡಿದೇಳಬೇಕು

‘ಭೂಸುಧಾರಣಾ ಕಾಯ್ದೆಗೆ ಸರ್ಕಾರ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಾಡಿ, ಯಾರು ಬೇಕಾದರೂ ಕೃಷಿ ಭೂಮಿ ಕೊಳ್ಳಬಹುದು ಎಂದಾಗಿಬಿಟ್ಟರೆ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಊಹಿಸಕ್ಕೇ ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಯಾವೋನಾದರೂ ಬಂಡವಾಳಗಾರ ಬಂದು ನಮ್ಮ ಭೂಮಿಗೆ ಒಂದಕ್ಕೆರಡು ಬೆಲೆ ಕಟ್ಟಿಬಿಟ್ಟರೆ ನಮ್ಮ ಸುತ್ತಮುತ್ತ ಅನೇಕ ರೈತರು ಭೂಮಿ ಮಾರಿ ಬಿಡುತ್ತಾರೆ. ಆಗ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಸೇರಿಕೊಂಡ ನಾನೂ ಮಾರಾಟ ಮಾಡದೆ ಬೇರೆ ದಾರಿಯೇ ಇರುವುದಿಲ್ಲ’. ಮೈಸೂರು ಭಾಗದ ರಾಷ್ಟ್ರ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ವಿಜೇತ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಕರೊಬ್ಬರು ಬಹಳ ನೋವಿನಿಂದ ಹೇಳಿದ ಮಾತಿದು. ಅವರ ಕುಟುಂಬ ಎಷ್ಟೋ ತಲೆಮಾರುಗಳಿಂದ ಅಲ್ಲಿ ಬೇಸಾಯ ಮಾಡುತ್ತಾ ಬಂದಿದೆ. ಭೂಮಿ ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವ ಒತ್ತಡಕ್ಕೆ ಸಿಲುಕುವ ರೈತರ ಅಸಹಾಯಕತೆ, ಅವರು ಒಳಗಾಗುವ ಆಘಾತ ಊಹಿಸಲಸಾಧ್ಯ. ಈಗ ಯಾರು ಬೇಕಾದರೂ ಏಕ್‍ದಂ 216 ಎಕರೆ ಭೂಮಿ ಸರಾಗವಾಗಿ ಕೊಂಡುಬಿಡಬಹುದು ಎನ್ನುವ ವಿಚಾರ ರೈತರಲ್ಲಿ ನಿಜಕ್ಕೂ ದಿಗಿಲು ಹುಟ್ಟಿಸುತ್ತಿದೆ.

ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲವೂ ಸರಿಯಾಗಿದ್ದಿದ್ದರೆ, ಕೃಷಿಯನ್ನು ನೆಚ್ಚಿ ಬದುಕಬಹುದೆನ್ನುವ ಭರವಸೆಯನ್ನು ಮೂಡಿಸಿದ್ದರೆ ಯಾವ ರೈತರೂ ಜಮೀನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವ ಒತ್ತಡಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಆದರೆ, ಕೃಷಿ ಲಾಭದಾಂiುಕವಲ್ಲ; ಅದರಲ್ಲೂ ಮಳೆಯಾಶ್ರಿತ ಜಮೀನುಗಳು, ಸಣ್ಣ ಹಿಡುವಳಿಗಳು ಆದಾಯ ತರಲಾರವು; ಇಂತಹ ರೈತರು ಕೃಷಿಯನ್ನು ಬಿಡಬೇಕು ಎಂದು ದಶಕಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಕಾಲದಿಂದ ರೈತರ ಮೇಲೆ ತೀವ್ರ ಒತ್ತಡ ತರಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಸರ್ಕಾರಗಳು, ರಾಜಕಾರಣಿಗಳು, ಅಧ್ಯಯನ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು, ವಿದ್ವಾಂಸರು ಎಲ್ಲರೂ ಇದನ್ನೇ ಹೇಳುತ್ತಾ ಬರುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇಲ್ಲಿ ರೈತರನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಬೇಕಾಗಿದ್ದ ಕೃಷಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳು, ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಇಲಾಖೆಗಳು ರೈತರಿಂದ ಸಂಪೂರ್ಣ ಬೇರ್ಪಟ್ಟು ತಮ್ಮ ಪಾಡಿಗೆ ಹಾಯಾಗಿವೆ. ಇವರು ರೈತರೊಡನೆ ಸಹಪಾಠಿಗಳಾಗಿ ಬೆರೆತು, ಪರಿಸರದೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ್ದರೆ ಇಂದು ಕೃಷಿ ಲೋಕದ ಸ್ವರೂಪವೇ ಬೇರೆಯಾಗಿರುತ್ತಿತ್ತು. ಆಳುವ ವರ್ಗದ ಎಲ್ಲಾ ಅಂಗಗಳೂ ಸೇರಿಕೊಂಡು ಕೃಷಿ ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ಅಧೋಗತಿಗೆ ತಳ್ಳಿ ಈಗ, ‘ನಿಮಗೆ ಕೃಷಿ ಲಾಭದಾಯಕವಲ್ಲ, ನೀವು ಜಮೀನು ಮಾರಿಕೊಳ್ಳಿ, ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಹೆಚ್ಚು ದುಡ್ಡು ಕೊಡುವವರನ್ನು ಕರೆತರುತ್ತಿದ್ದೇವೆ’ ಎನ್ನುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇದಕ್ಕೂ ಮೊದಲು ‘ಮಾದರಿ ಗುತ್ತಿಗೆ ಕಾಯಿದೆ- 2016ನ್ನು ತಂದು, ‘ರೈತರು ಬೇಸಾಯ ಮಾಡದೆ ಪಾಳು ಬಿಟ್ಟಿರುವ ಭೂಮಿಯನ್ನು ಗುತ್ತಿಗೆ ಕೊಡಿ’ ಎಂದು ಬೆದರಿಸಿದ ಸರ್ಕಾರ, ಈಗ ಅದನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಿ ಎನ್ನುತ್ತಿದೆ.

ಭೂ ಸುಧಾರಣಾ ಕಾಯಿದೆ ಎನ್ನುವುದು ಕರ್ನಾಟಕಕ್ಕೆ, ಒಂದು ಹೆಮ್ಮೆಯ ಕಿರೀಟವಿದ್ದಂತೆ. ‘ಉಳುವವನೇ ಭೂಮಿ ಒಡೆಯ’, ‘ರೈತರಲ್ಲದವರು ಕೃಷಿ ಭೂಮಿ ಖರೀದಿಸುವ ಹಾಗಿಲ್ಲ’ ಎಂಬೆರಡು ಅಂಶಗಳು ಸಣ್ಣ-ಸಾಮಾನ್ಯ ರೈತರಿಗೆ ಶ್ರೀರಕ್ಷೆಯಿದ್ದಂತೆ. ರೈತರ ಸುದೀರ್ಘ ಹೋರಾಟ, ತ್ಯಾಗಗಳ ಫಲ ಇದು. ಅದನ್ನು ಒಂದೇ ಬೀಸಿಗೆ ನೆಲಸಮಮಾಡಿಬಿಡುವುದೆಂದರೆ!. ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಇವತ್ತಿನದಲ್ಲ. ಈ ಹಿಂದೆ ಅಧಿಕಾರದಲ್ಲಿದ್ದ ಎಲ್ಲಾ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ವಿಚಾರದಲ್ಲಿ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪ ಮಾಡಿವೆ. ಮಾನ್ಯ ದೇವೇಗೌಡರು ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಗಳಿದ್ದಾಗ, 1995ರಲ್ಲಿ ತಂದ ‘ಹೊಸ ಕೃಷಿ ನೀತಿ’ ಯಲ್ಲಿಯೇ ಕೃಷಿಕರಲ್ಲದವರಿಗೆ ಕೃಷಿ ಭೂಮಿ ಕೊಳ್ಳಲು ಅವಕಾಶ ಮಾಡಿಕೊಡಲಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ಅದನ್ನು ಪುಷ್ಪ ಕೃಷಿ, ಅಕ್ವಾಕಲ್ಚರ್ (ಜಲಚರ ಸಾಕಣೆ)ಗಳಿಗೆ ಮಿತಿಗೊಳಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಆಗ ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಆಸುಪಾಸಿನಲ್ಲಿ ಹೂಬೇಸಾಯದ ಹೆಸರಲ್ಲಿ ಕೃಷಿ ಭೂಮಿಗಳು ಬಿಕರಿಯಾದ ರೀತಿ ದಿಗಿಲು ಹುಟ್ಟಿಸುವಂತಿತ್ತು. ಆಗ ಬಂಡವಾಳಿಗರು ಕೊಂಡ ಜಮೀನುಗಳು ಈಗ ಲೇ-ಔಟ್‍ಗಳಾಗಿ ಬೆಂಗಳೂರಿನ ‘ಹಿರಿಮೆ’ಯ ಗರಿಗಳಾಗಿವೆ. ಕೃಷಿ ಭೂಮಿ ಕೊಳ್ಳಲು ಇದ್ದ ಆದಾಯ ಮಿತಿಯನ್ನು ಎರಡು ಲಕ್ಷಕ್ಕೆ ಗೊತ್ತುಪಡಿಸಿದ್ದೂ ಆಗಲೇ.

ಮುಂದೆ 2014ರಲ್ಲಿ ಮಾನ್ಯ ಸಿದ್ಧರಾಮಯ್ಯನವರ ಸರ್ಕಾರ, ಕೃಷಿ ಭೂಮಿ ಕೊಳ್ಳಲು ಇದ್ದ ಆದಾಯ ಮಿತಿಯನ್ನು ಎರಡು ಲಕ್ಷದಿಂದ ಇಪ್ಪತ್ತೈದು ಲಕ್ಷಕ್ಕೆ ಏರಿಸಿತು. ಅದರ ಒಂದು ಫಲಶ್ರುತಿಯೆಂದರೆ, ಸೋಲಾರ್ ಫಲಕಗಳನ್ನು ಹಾಕುವ ನೆಪದಲ್ಲಿ ರೈತರ ಜಮೀನನ್ನು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಕಬಳಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾದದ್ದು. ಇಪ್ಪತ್ತೈದು ವರ್ಷಗಳಷ್ಟು ದೀರ್ಘ ಕಾಲಿಕ ಗುತ್ತಿಗೆಗೆ ರೈತರ ಜಮೀನುಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಬಂಡವಾಳಿಗರಿಗೆ ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡಲಾಯಿತು. ರೈತರ ಮೇಲೆ ಇನ್ನಿಲ್ಲದ ಒತ್ತಡ ತಂದು ಇವರು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಈ ಜಮೀನುಗಳು ಇನ್ಯಾವತ್ತೂ ರೈತರ ಕೈಸೇರುವ ಪ್ರಶ್ನೆಯೇ ಇಲ್ಲ.

ಇದೀಗ ಕೋವಿಡ್ ಲಾಕ್ಡೌನ್‍ನಿಂದ ತತ್ತರಿಸಿಹೋಗಿ ಇನ್ನೂ ಬಿತ್ತನೆ ಮಳೆಗಳಿಗೆ ಕಾಯುತ್ತಾ ಸೋತ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ರೈತರಿರುವಾಗ ಅವರಿಗೆ ಸಾ ್ವಂತನ ತರುವ ಯಾವುದೇ ಕಾರ್ಯಗಳಿಗೆ ಮುಂದಾಗದೆ ಭೂಮಿ ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವ ಈ ಆಮಿಷ! ‘ಕೃಷಿ ಮಾಡಲಾರದ ಅತಂತ್ರ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿರುವ ರೈತರು, ಕೃಷಿಯನ್ನು ಲಾಭದಾಯಕವಾಗಿ ಮಾಡುವ ಆಕಾಂಕ್ಷೆ ಹೊಂದಿgುವ ಆಸಕ್ತರಿಗೆ ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವುದಕ್ಕೆ ಇದು ಅವಕಾಶ. ಕೃಷಿ ಭೂಮಿ ಹಸಿರು ವಲಯದಲ್ಲಿ ಬರುವುದರಿಂದ ಬೇರೆ ಉದ್ಯಮಗಳಿಗೆ ಅದನ್ನು ಬಳಸುವ ಪ್ರಶ್ನೆಯೇ ಇಲ್ಲ, ಕೃಷಿ ಚಟುವಟಿಕೆ ಬಿಟ್ಟರೆ ಬೇರೆ ಏನೂ ಮಾಡಲು ಸಾದ್ಯವಿಲ್ಲ’ ಎಂದು ಕಂದಾಯ ಸಚಿವ ಆರ್. ಅಶೋಕ್ ಅವರು ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಹೇಳಿಕೆ ಕೊಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ತಮಾಷೆಯೆಂದರೆ, ಕರ್ನಾಟಕ ಸಣ್ಣ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳ ಸಂಘ(ಕಾಸಿಯಾ)ದ ಅಧ್ಯಕ್ಷರು, ‘ನಾವು ಭೂಮಿ ಖರೀದಿಸಲು ಕೆಎಸ್‍ಐಡಿಸಿ, ಕೆಐಎಡಿಬಿಎಗಳಿಗೆ ಅಲದಾಡಬೇಕಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ನಾವೇ ಖರೀದಿಸಿ ನಮ್ಮ ಸದಸ್ಯರಿಗೆ ಹಂಚುವುದರಿಂದ ಸಮಯ, ಶ್ರಮ ಉಳಿಯುತ್ತದೆ. ಈ ಬಗ್ಗೆ ನಾವು ಪ್ರಸ್ತಾಪ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದೆವು. ಸರ್ಕಾರ ಅದಕ್ಕೆ ಸ್ಪಂದಿಸಿದೆ. ಇದರಿಂದ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಅನುಕೂಲವಾಗುತ್ತದೆ’. ಎಂದು ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ಸರ್ಕಾರ ತನ್ನ ಜನತೆಯ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಮಣ್ಣೆರೆಚುವುದೆಂದರೆ!

‘ನಿರುದ್ಯೋಗಿ ಕೃಷಿ ಪದವೀಧರರು ಹಳ್ಳಿಗಳಿಗೆ ಹಿಂದಿರುಗಿ ಕೃಷಿ ಆಧಾರಿತ ಉದ್ದಿಮೆ ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಇದು ಅವಕಾಶ ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ’ ಎನ್ನುವುದು ಕಂದಾಯ ಸಚಿವರ ಇನ್ನೊಂದು ಕಣ್ಕಟ್ಟಿನ ಹೇಳಿಕೆ. ಉದ್ದಿಮೆಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಬೇಕಾದ ಭೂಮಿಗಾಗಿಯೇ ಕೆಐಎಡಿಬಿ(ಕರ್ನಾಟಕ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮಂಡಳಿ) ಇದೆಯಲ್ಲ. ಇದುವರೆಗೆ ಕೆಐಎಡಿಬಿ ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಜಮೀನಿನ ಬಹುಭಾಗ ಬಳಕೆಯಾಗದೆ ಉಳಿದಿರುವ ಬಗ್ಗೆ ಎಲ್ಲಾ ಸರ್ಕಾರಗಳೂ ಆಗಾಗ್ಗೆ ಹೇಳಿಕೊಂಡೇ ಬಂದಿವೆ. ಆದರೆ ಈ ಭೂಮಿಯನ್ನು ಬಳಸಬೇಕೆಂದರೆ ಅದಕ್ಕೆ ‘ಭೂಸ್ವಾಧೀನ, ಪುನರ್ವಸತಿ ಮತ್ತು ಪುನರ್ನೆಲೆ ಕಾಯಿದೆ-2013ರ’ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಿನ ಕಟ್ಟಳೆಗಳಿಗೆ ಒಳಗಾಗಬೇಕು. ಕೈಗಾರಿಕೆಯ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಪಾರಿಸಾರಿಕ ದುಷ್ಪರಿಣಾಮದ ಅಂದಾಜು ಮಾಡಬೇಕು. ಇದರ ಬದಲು ನೇರವಾಗಿ ಭೂಮಿ ಕೊಂಡುಬಿಟ್ಟರೆ ಯಾರ ಮರ್ಜಿಯೂ ಇರುವುದಿಲ್ಲ ಎನ್ನುವುದು ಇಲ್ಲಿನ ಹುನ್ನಾರ. ಅಷ್ಟಾಕ್ಕೂ ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ಅತೀವ ಆಸಕ್ತಿ ಇರುವವರಿಗೆ, ಈಗಾಗಲೇ ರೈತರು ಪಾಳು ಬಿಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ ಎನ್ನಲಾದ 22 ಲಕ್ಷ ಹೆಕ್ಟೇರ್ ಬೇಸಾಯ ಭೂಮಿಯನ್ನು ದೀರ್ಘ ಕಾಲಿಕ ಗುತ್ತಿಗೆಗೆ ಕೊಡುವ ಬಗ್ಗೆ ಯೋಚಿಸಬಹುದಲ್ಲ.


ಇಲ್ಲಿ ಇನ್ನೂ ಒಂದು ಮುಖ್ಯ ವಿಚಾರವಿದೆ. ಭೂಸುಧಾರಣಾ ಕಾಯಿದೆಯಡಿ ರೈತರಲ್ಲದವರು ಭೂಮಿ ಖರೀದಿಸಲು ಅವಕಾಶವಿಲ್ಲದೆ ಹೋಗಿದ್ದರೂ, ಐವತ್ತು ಲಕ್ಷ ಎಕರೆ ಭೂಮಿ ರೈತರ ಕೈತಪ್ಪಿ ಕೃಷಿಯೇತರ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕೆ ಪರಿವರ್ತನೆಯಾಗಿದೆ. ಜಮೀನು ಖರೀದಿಯಲ್ಲಿ ಭೂ ಸುಧಾರಣಾ ಕಾಯ್ದೆ 79ಎ ಮತ್ತು 79 ಬಿ ಕಲಂನ ನಿಯಮಾವಳಿ ಉಲ್ಲಂಘನೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಕಂದಾಯ ಇಲಾಖೆ ಸುಮಾರು 83,171 ಪ್ರಕರಣಗಳನ್ನು ದಾಖಲಿಸಿತ್ತು. ಅದರಲ್ಲಿ ಇತ್ಯರ್ಥ ಆಗದಿರುವ 12,231 ಪ್ರಕರಣಗಳಿವೆ. ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲೇ ‘ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯ ವಸತಿ ಮಹಾಮಂಡಲಿ’ ಸೇರಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ನೌಕರರ ಗೃಹ ನಿರ್ಮಾಣ ಸಹಕಾರ ಸಂಘಗಳು ಭೂ ಸುಧಾರಣಾ ಕಾಯ್ದೆಯ 79ಎ ಮತ್ತು 79 ಬಿ ಕಲಂ ಉಲ್ಲಂಘಿಸಿ ಸುಮಾರು ಹತ್ತು ಸಾವಿರ ಕೋಟಿ ರೂ ಬೆಲೆಯ 5,027 ಎಕರೆ ಕೃಷಿ ಭೂಮಿಯನ್ನು ಮಧ್ಯವರ್ತಿಗಳ ಮೂಲಕ ಎಕರೆಗೆ ಒಂದೂವರೆ-ಎರಡು ಕೋಟಿ ಕೊಟ್ಟು ಖರೀದಿಸಿರುವುದು ಬಹಿರಂಗವಾಗಿದೆ. ಪ್ರತಿ ಹಂತದಲ್ಲೂ ಇವು ಸರ್ಕಾರವನ್ನು ವಂಚಿಸಿವೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಹಿಂದಿನ ಯಾವ ಸರ್ಕಾರಗಳು ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಂಡಿಲ್ಲ. ಇಂತಹ 17,574 ಪ್ರಕರಣಗಳು ದಾಖಲಾಗಿದ್ದರೆ, 5,490 ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಯಿದೆ ಉಲ್ಲಂಘನೆ ಆಗಿರುವುದು ದೃಢಪಟ್ಟಿದೆ. ಈ ಎಲ್ಲಾ ಇತ್ಯರ್ಥವಾಗದ ಪ್ರಕರಣಗಳನ್ನೆಲ್ಲಾ ನ್ಯಾಯ ಸಮ್ಮತಗೊಳಿಸಿಬಿಡುವ ದುರುದ್ದೇಶ ಈ ತಿದ್ದುಪಡಿಗಳ ಹಿಂದೆ ಬಲವಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದೆ.


ರೈತರಿಗೆ ಭೂಮಿ ಎನ್ನುವುದು ಆಸ್ತಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಸುರಕ್ಷತಾ ಭಾವ ತಂದುಕೊಡುತ್ತದೆ. ಜೀವಮಾನವಿಡೀ ದುಡಿದು ನಾಲ್ಕಾರು ಎಕರೆ ಜಮೀನು ಕೊಂಡುಬಿಟ್ಟಾಗ ರೈತರಿಗಾಗುವ ಸಂತೋಷ, ಸಂಭ್ರಮ, ಸುರಕ್ಷತಾ ಭಾವ ವರ್ಣಿಸಲಸಾಧ್ಯ. ಅಂಥದ್ದರಲ್ಲಿ ಏಕಾಏಕಿ ಬಂಡವಾಳಿಗನೊಬ್ಬ ಕಣ್ಣೆದುರೇ ನೂರಾರು ಎಕರೆ ಜಮೀನನ್ನು ಆಕ್ರಮಿಸುತ್ತಾರೆಂದರೆ ಹೇಗಾಗಬೇಡ! ಹಾಗಾಗಕೂಡದು ಎಂದರೆ, ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಗ್ರಾಮದ ರೈತರೂ, ಈ ಊರಿನ ಜಮೀನು ನಮ್ಮ ರೈತರಿಗೆ ಸೇರಿದ್ದು, ಅದನ್ನು ಬಂಡವಾಳಿಗರಿಗೆ ಕೊಳ್ಳಲು ಅವಕಾಶ ಕೊಡುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಘೋಷಿಸಬೇಕು. ಪ್ರತಿ ಗ್ರಾಮದ ಪ್ರವೇಶದಲ್ಲೇ, ‘ರೈತರ ಭೂಮಿ ಕಬಳಿಸುವವರಿಗೆ ಪ್ರವೇಶವಿಲ್ಲ’ ಎಂದು ಫಲಕ ಹಾಕಿ, ಕಣ್ಗಾವಲಾಗಿದ್ದು, ಅತಿಕ್ರಮಣಕಾರರಿಗೆ ಬಹಿಷ್ಕಾರ ಹಾಕಬೇಕು. ಭೂ ಕಬಳಿಕೆಯ ವಿರುದ್ಧ ಗ್ರಾಮಸ್ಥರ ಕಾರ್ಯಪಡೆ ಸಿದ್ಧವಾಗಬೇಕು. ಅದಕ್ಕಾಗಿ ನಾವು ನೀವೆಲ್ಲಾ ಸನ್ನದ್ಧರಾಗೋಣ.

  • ವಿ. ಗಾಯತ್ರಿ, ಸಂಪಾದಕಿ, ‘ಸಹಜ ಸಾಗುವಳಿ’ ದ್ವೈಮಾಸಿಕ ಪತ್ರಿಕೆ

Prasanna on unorganized labour

3, Jun’20 in National Webinar in memory of George Fernandes

Organized by George Fernandes Foundation & Institute of Social Science

I would like to point out that there are two aspects to this problem of unorganized labour or migrant labour. One is finding an immediate solution to the problem, which most politicians and social workers are working for: to give some succor to them, provide them with some relief, distribute food packets to them, arrange some transport for them to either go home or come back. I believe there is lot of efforts to get them back to the city so that we can once again put them into the machine, as its nuts and bolts.

The other aspect of the problem is that there is a larger issue connected to this. In the last couple of decades, it is becoming clearer and clearer that we need a paradigm shift, if we have to save our world. We need a paradigm shift, if we have to save our environment, our ecology, our social system, our political system and the moral system. Of course, we are better off than most other countries, in-terms of the philosophical aspect of the problem. Because after all, we have tried to introduce this paradigm shift in our Freedom Movement itself, under the leadership of Gandhi and many, many enlightened people; including J C Kumarappa and so many others. We tried to actually imagine a world which will be sustainable, natural and egalitarian. Of course, that dream did not come true, and we have almost seventy years of politics after that, in what we call the independent India. However, in Independent India we just did politics, and completely forgot about the constructive activity or constructive program or the construction of the society from within the society itself, by the people themselves.

Today, we have landed in this deep crisis because of that. The whole world too has done that. I think the paradigm shift I was talking about which is badly needed, is centered around, how we look at labour. I would say that we have to make a complete shift in our attitude towards labour, in our attitude towards the village people, in our attitude to the peasant, in our attitude to the weaver, the cobbler, every other, what I call as the handmaking person. We should treat them as the future, as technicians for a system of production of the future. Not just as somebody who should be given food, food packets or who should be taken care of for his travel back to his homeland. I am not romanticizing, when I say this, I know they have huge problems; I know villages have huge problems, our villages have become unbearable. But then, there is one aspect of the village which I call the handmaking aspect of village, which is still amazingly retained in India as opposed to most of the developed countries. We should go behind the migrant labour, back to their villages, and learn the hand skills from them, the handloom from them, the rain-fed agriculture from them and various other handmaking technologies from them. And then provide the systems that are developed in the big cities with much expense, much intellect over the last few decades. The city should provide the mind – the good mind – not the bad mind. And the village provides the body, the good body.  This way, I think it can be done.

I belong to an organization called Gram Seva Sangh, which is an organization of organizations. Constructive organizations, working and mostly centered in Karnataka, but also outside of Karnataka. What we are trying to do, is to create an atmosphere for what I talked above. We have coined the new term called “Sacred Economy”. Sacred Economy is actually the reformation of the Gandhian model of economy, or the model dependant on the handmaking systems. Why have we reformed it, remodeled it, it is because, in the 21st century it will be almost impossible to go back to the handmaking system suddenly. So we have said, alright, let us have a labour centric economy, but since we cannot completely rule out automation, we can have some of that too. So in Sacred Economy we fixed the proportion not more than 40% of automation, and not less than 60% of labour. In fact, in this proportion most of our MSME comes into the picture, which means most of what we call the semi organized labour and the small industries in cities also come into it. Therefore in the Sacred Economy, the fully handmaking system, E.g. Khadi becomes completely sacred, but the other systems progressively become less sacred, but stay within the gamut of sacred. This way if we have to persuade the Government to adopt Sacred Economy, so they do not need to break down the other systems of production. But then they need to give a policy advantage to the Sacred Sectors.

In fact we firmly believe, Sacred Economy is the solution for all the three ills we are dealing in this world. It solves the problem of equity, because lot of people now coming into the cities, because of loss of jobs in the villages, will now get sufficient jobs wherever they are living. This means, we will be creating a decentralized society which will be made of much smaller units. It solves the climate crisis because energy intensive industries are disincentivized and thereby a lot of wasteful consumption of energy comes down.

And thirdly, this constitutes a better economic model in the post-economic collapse era after Covid-19. Let us understand that the economy that is ruling the roost today, which we have termed as the Monster Economy, has died. Monster Economy is dead! In fact, we are saying that if you try to revive the monster economy, the only way to do so is to put it into a ventilator. Eventually it is going to collapse.

The notion of the sacred Economy is also a solution to the economic crisis facing the world. So I want to talk to, not just the ordinary people, but economists, and the business people, and tell them, “You forget about lots of profits! Work for smaller profits and a better way of life. From you, we seek all your great systems for production, logistics, distribution, etc. I respect the big industries for the systems that they have created. We will remodel those systems and provide them to the village people, to the small sectors, to make the small sector viable economic model. This is what Sacred Economy is!“

I would like to push for it as long-term strategy, to solve the problem of migrant labour. I am not against the short-term policy of giving them succor, even we have done it to a small extent. But let us not be stuck with short term measures like relief & succor. You know, then we will be just doing that. Today it will be Migrant labour, tomorrow it will be some other, third day it may be climate problem, monsoon coming, or something, Let us therefore actually put our efforts behind the serious paradigm shift which will make this world a better world!         

  • Prasanna

Social Activist, Theatre Person, Mentor of Gram Seva Sangh

www.gramsevasangh.org

Sacred Economy Fast Ends

Previous press releases:
10th April 2020: https://gramsevasangh.org/2020/04/10/pressrelease10042020eng/ 
8th April 2020: 
https://gramsevasangh.org/2020/04/09/pressnote08042020

Press Release – 17.04.2020

Sacred Economy Fast Ends – Prasanna

After eight days of fasting, I am concluding my fast, at 5 p.m. April 17, 2020.  This vow was taken with a limited purpose.  The purpose was not to protest against the current political regime, though they immensely deserve to be protested, but to introspect. Consequently several Gandhians, constructive activists and progressive thinkers, including myself, have engaged in a process of introspection and have arrived at a resolution.

Once the lockdown is lifted, we have decided to reach out to the hungry and the jobless. Whether they be migrant workers, village farmers, urban workers, weavers or cobblers, we will continue to raise our voice in their support, as most of us were already been doing. We will take this struggle forward. 

We are going to take up another task, a task of tremendous significance. There is going to be an insidious effort by the greedy vested interest to prop up the collapsed Monster Economy. The Monster Economy, as you all know, has already created hell for the poor as well as for nature. We shall prevent any such effort at resurrecting the Monster. Be it from the Authorities, Industrialists, the World Bank, or Global Economies, we will declare a non-violent war against them if they try to do so.

During the fast you have given us great moral support. The police have also been very civil. The media has shown restraint in publishing about the fast, because of the Carona emergency. We are grateful to all of them and specially to you.

                                                                                                                            -Prasanna

Theatre Activist and Playwright

                Gram Seva Sangh

For more details see this link: bit.ly/karonakuch_presskit

Gram Seva Sangh

www.gramsevasangh.org | Email ID: gramsevasanghindia@gmail.com | Mobile: 998004391

ಉಪವಾಸ ಸತ್ಯಾಗ್ರಹ ಮುಕ್ತಾಯ

ಹಿಂದಿನ ಪತ್ರಿಕಾ ಪ್ರಕಟಣೆಗಳು:
10/04/2020:  https://gramsevasangh.org/2020/04/24/pressrelease10042020kan-2/ 
08/04/2020: https://gramsevasangh.org/2020/04/09/pressnote08042020kan/

ಪತ್ರಿಕಾ ಬಿಡುಗಡೆ – 17.04.2020

 ಎಂಟು ದಿನಗಳ ನಂತರ ನಾನು, ಇಂದು ಸಂಜೆ, 17 ಏಪ್ರಿಲ್ 2020, ಉಪವಾಸ ವ್ರತವನ್ನು ಕೊನೆಗೊಳಿಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ಒಂದು ಸೀಮಿತ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ವ್ರತವನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಗಿತ್ತು. ಪ್ರಭುತ್ವವನ್ನು ಅಲುಗಾಡಿಸುವುದಾಗಿರಲಿಲ್ಲ ಉದ್ದೇಶ. ಆತ್ಮವಲೋಕನವಾಗಿತ್ತು. ನಾನೂ ಮೊದಲ್ಗೊಂಡು ಹಲವು ಗಾಂಧಿವಾದಿಗಳು ರಚನಾತ್ಮಕ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರು ಹಾಗೂ ಪ್ರಗತಿಪರ ಚಿಂತಕರು ಈ ಕೆಲವು ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಆತ್ಮಾವಲೋಕನ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದೇವೆ ಹಾಗೂ ನಾವೊಂದು ದೃಢನಿರ್ಧಾರಕ್ಕೆ ಬಂದಿದ್ದೇವೆ.  ಲಾಕ್‍ಡೌನ್ ತೆರವುಗೊಂಡ ನಂತರದಲ್ಲಿ ಬೀದಿಗಿಳಿಯಲಿದ್ದೇವೆ, ಹಸಿದವರತ್ತ, ಕೆಲಸ ಕಳೆದುಕೊಂಡಿರುವವರತ್ತ ತೆರಳಲಿದ್ದೇವೆ.  ಗುಳೆಎದ್ದ ಬಡವರಿರಲಿ, ಗ್ರಾಮೀಣ ರೈತನಿರಲಿ, ಪೇಟೆಯ ಕಾರ್ಮಿಕನಿರಲಿ, ನೇಕಾರ ಚಮ್ಮಾರ ಯಾರೇ ಇರಲಿ ಅವರ ಪರವಾದ ದನಿ ಎತ್ತುವವರಿದ್ದೇವೆ.  ನಾವು ಹಿಂದಿನಿಂದಲೂ ನಡೆಸಿಕೊಂಡು ಬಂದಿರುವ ಬಡವರ ಪರವಾದ ಹೋರಾಟಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿನ ದೃಡತೆಯಿಂದ ಮುನ್ನಡೆಸುವವರಿದ್ದೇವೆ. 


ಜೊತೆಗೆ ಮತ್ತೊಂದು ಕಾರ್ಯವನ್ನೂ ಮಾಡಲಿದ್ದೇವೆ.  ಮಹತ್ತರವಾದ ಕಾರ್ಯವದು. ಕುಸಿದು ಬಿದ್ದಿರುವ ರಾಕ್ಷಸ ಆರ್ಥಿಕತೆಯನ್ನು ಗೂಟಕೊಟ್ಟು ನಿಲ್ಲಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ನಡೆಯಲಿವೆ.  ಬಡವರು ಹಾಗೂ ಪ್ರಕೃತಿಯ ಮೇಲೆ ಇಷ್ಟೆಲ್ಲ ದೌರ್ಜನ್ಯ ಎಸಗಿ ನರಕ ಸೃಷ್ಟಿಸಿದ ರಾಕ್ಷಸನನ್ನು ಮತ್ತೆ ಜೀವಂತವಾಗಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡಲಿದ್ದಾರೆ ದುರಾಸೆಗೆ ಬಿದ್ದವರು.  ನಾವವರನ್ನು ತಡೆಯುವವರಿದ್ದೇವೆ.  ಪ್ರಭುತ್ವವಾಗಲಿ ಉದ್ಯಮಿಗಳಾಗಲಿ ವಲ್ರ್ಡ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಗಲಿ ಅಮೇರಿಕೆಯಾಗಲಿ ಯಾರೇ ಆಗಲಿ, ದುರಾಸೆಯ ಪ್ರಯತ್ನ ನಡೆಸಿದರೆ ಅವರ ವಿರುದ್ಧ ಅಹಿಂಸಾತ್ಮಕ ಯುದ್ಧ ಸಾರುವವರಿದ್ದೇವೆ.  
ಉಪವಾಸವ್ರತದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ನೀವೆಲ್ಲ ನೈತಿಕ ಬೆಂಬಲ ನೀಡಿ ಸಹಕರಿಸಿದ್ದೀರಿ. ಪೋಲೀಸರು ಸೌಜನ್ಯದಿಂದ ನಡೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಇಂದಿನ ಸಂಕಟದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಯಮ ಅಗತ್ಯವಾದ್ದರಿಂದ ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ಸಂಯಮದಿಂದ ಸುದ್ಧಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿವೆ.  ಇವರೆಲ್ಲರಿಗೂ ನಾವು ಚಿರಋಣಿಯಾಗಿದ್ದೇವೆ.

  ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿಗೆ ಈ ಲಿಂಕ್ ಬಳಸಿ bit.ly/karonakuch_presskit

-ಪ್ರಸನ್ನ
ರಂಗಕರ್ಮಿ ಮತ್ತು ನಾಟಕಕಾರ,
       ಗ್ರಾಮಸೇವಾಸಂಘ

ಬಸವಣ್ಣ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಹರಿಕಾರನಲ್ಲವೇ?

ಪ್ರಸನ್ನ

ಅಂಬಾನಿ, ಅದಾನಿಗಳು ಮಾತ್ರವೇ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಹರಿಕಾರರೇ? ಅಥವಾ ಲಿಂಗಾಯತ ಖಾನಾವಳಿಗಳನ್ನು ಅತ್ತ ಸರಿಸಿ ಮ್ಯಾಕ್‌ಡೊನಾಲ್ಡ್‌ಗಳನ್ನು ಕರೆತಂದು ಕೂರಿಸಿದರೆ ಆಧುನಿಕತೆಯೇ? ಇತ್ತ ಪುರೋಹಿತಶಾಹಿ ಅಬ್ಬರ, ಅತ್ತ ಬಂಡವಾಳಶಾಹಿ ಅಬ್ಬರ, ಇತ್ತ ಧಾರ್ಮಿಕ ಅಸಹಿಷ್ಣುತೆ, ಅತ್ತ ಆರ್ಥಿಕ ಅಸಹಿಷ್ಣುತೆಗಳನ್ನು ತಂದು ಬಲವಂತ ಹೇರಿದರೆ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯೇ? ಬಸವನು ಹಳಬ; ಹಾಗಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಹರಿಕಾರನಲ್ಲವೇ? ಈ ಪ್ರಶ್ನೆ ನನ್ನನ್ನು ಗಾಢವಾಗಿ ಕಾಡುತ್ತಿದೆ. ಪ್ರಶ್ನೆಯನ್ನೆತ್ತಿಕೊಂಡು ನಾನು ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕಕ್ಕೆ ಹೋದೆ.

ಬಸವನ ಮೂಲ ನೆಲೆಯದು. ಇಂದು ಆ ನೆಲೆ ಹಿಂದುಳಿದಿದೆ. ಅದರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೇಗಿರಬೇಕು ಎಂಬ ಚರ್ಚೆ ನಡೆದಿದೆ ಅಲ್ಲಿ. ಹಾಗೆ ಚರ್ಚಿಸುತ್ತಿರುವ ಹೆಚ್ಚಿನವರು ಬಸವನ ಅನುಯಾಯಿಗಳೇ ಹೌದು. ಆದರೆ, ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕದ ಹಿಂದುಳಿದಿರುವಿಕೆಗೆ ಬಸವನೇ ಕಾರಣವೋ ಎಂಬಂತೆ, ಆತನ ಮಾದರಿಯನ್ನು ಹಿಂದಕ್ಕೊತ್ತಿ, ಅಂಬಾನಿ– ಅದಾನಿ ಮಾದರಿಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ಮುಂದೊತ್ತುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಅವರು ಅಲ್ಲಿ. ಬಸವಣ್ಣನನ್ನು, ಇತರೆಲ್ಲ ದೈವಗಳಂತೆಯೇ, ವೈಭವೋಪೇತ ಗೃಹಬಂಧನದಲ್ಲಿ ಇರಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ಬೆಂಗಳೂರು ಅಥವಾ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕು ಅಥವಾ ಲಂಡನ್ನುಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಮಾದರಿ ಎಂದು ನಂಬುತ್ತಾರೆ ಇವರು. ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕದ ತುಂಬ ಜಗಜಗಿಸುವ ಖಾಸಗಿ ಕಾಲೇಜುಗಳು ಬರಲಿ, ಫಳಫಳಿಸುವ ಖಾಸಗಿ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳು ಬರಲಿ, ಒಂದೇ ಸಮನೆ ಹೊಗೆಯುಗುಳುವ ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳು ಬರಲಿ, ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣಗಳು ಹಾಗೂ ಪಂಚತಾರಾ ಹೋಟೆಲುಗಳು ಬರಲಿ. ಆಗ ಉ.ಕ. ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದುತ್ತದೆ ಎಂದವರು ನಂಬುತ್ತಾರೆ.

ಹಾಗವರು ನಂಬಲಿಕ್ಕೆ ಕಾರಣವೂ ಇದೆ. ಉ.ಕ.ದಿಂದ ಗುಳೆ ಎದ್ದಿರುವ ಜಾಣ ಮಧ್ಯಮವರ್ಗ ತಲುಪಿರುವುದು ಬೆಂಗಳೂರು ನಗರವನ್ನು. ಸರ್ಕಾರಗಳು, ಸರ್ಕಾರಿ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು, ರಾಜಕಾರಣಿಗಳು, ಉದ್ದಿಮೆಪತಿಗಳು ಎಲ್ಲರೂ ಬೆಂಗಳೂರಲ್ಲಿ ಕುಳಿತು ಉ.ಕ.ದತ್ತ ನೋಡುತ್ತಾರೆ. ಬುದ್ಧಿಜೀವಿಗಳು, ಇಲ್ಲಿ ಕುಳಿತು ಅಲ್ಲಿನ ಕೃಷಿ, ಕೈಮಗ್ಗ ಹಾಗೂ ಕುಶಲಕರ್ಮಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಚಿಂತಿಸುತ್ತಾರೆ. ಕವಿಗಳು, ಇಲ್ಲಿ ಕುಳಿತು ಅಲ್ಲಿನ ಹಳ್ಳಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಪದ್ಯ ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ… ಇತ್ಯಾದಿ. ಬೆಂಗಳೂರೆಂಬ ಹವಾನಿಯಂತ್ರಿತ ಕೊಠಡಿಯಿಂದಲೇ ಉ.ಕ., ದ.ಕ., ಮ.ಕ. ಇತ್ಯಾದಿ ಎಲ್ಲ ‘ಕ’ಗಳಿಗೂ ಹಣ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಅಥವಾ ಆಗದೆ ಇರುತ್ತದೆ. ಬೆಂಗಳೂರೇ ನಿಜವಾದ ಕರ್ನಾಟಕವಾಗಿದೆ ಇಂದು. ಇತ್ತ ರೋಗಕ್ಕೆ ಪಕ್ಕಾಗಿರುವ ಕರ್ನಾಟಕದ ಹೃದಯಭಾಗವು ದಿನಗಣನೆ ಮಾಡುತ್ತ ಮಲಗಿಕೊಂಡಿದೆ.

ಬಸವನ ಮಾದರಿಯನ್ನು ಒಪ್ಪುವವರೂ ಇದ್ದಾರೆ. ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯೆಂದರೆ, ಜನರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ, ಪರಿಸರ ಹಾಗೂ ಪ್ರಕೃತಿಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಎಂದು ತಿಳಿಯುವ ಮಂದಿ ಇದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತರು ಇವರು. ಬಹುಸಂಖ್ಯಾತರ ಓಲೈಕೆ ನಡೆದಿರುವ ಇಂದಿನ ಕಾಲಮಾನದಲ್ಲಿ, ಇವರು ಮೂಲೆಗುಂಪಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಹೈದರಾಬಾದ್ ಕರ್ನಾಟಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮಂಡಳಿಯನ್ನು ಹತ್ತಿರದಿಂದ ನೋಡಿಬಲ್ಲ ಇಂತಹ ಒಬ್ಬ ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಾರ‍್ಯಕರ್ತರು ನನ್ನೊಟ್ಟಿಗೆ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಅದು ಆರಂಭವಾದ ಮೂರು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ, ಮಂಡಳಿಯಿಂದ ಸುಮಾರು ನಾಲ್ಕು ಸಾವಿರದ ಮುನ್ನೂರು ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿ ಖರ್ಚಾಗಿದೆಯಂತೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಹಣವು ಯಥಾಪ್ರಕಾರ, ರಸ್ತೆಗಳು ಹಾಗೂ ಕಟ್ಟಡಗಳಿಗೆ ಖರ್ಚಾಗಿದೆಯಂತೆ. ಉಳಿದ ನೂರಿನ್ನೂರು ಕೋಟಿಗಳು ಕುರ್ಚಿ, ಕಂಪ್ಯೂಟರು ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ಖರೀದಿಗೆ ಖರ್ಚಾಗಿದೆಯಂತೆ. ಹಣ ಖರ್ಚಾಗದೆ ಉಳಿಯುವುದು, ಉಳಿದು ಬೆಂಗಳೂರಿಗೇ ಮರಳುವುದು ಸಹ ಮಾಮೂಲಿಯಂತೆ. ಏಕೆ ಎಂದು ಕೇಳಿದೆ. ಸ್ಥಾವರ ನಿರ್ಮಾಣದ ಹೊಸಹೊಸ ಉಪಾಯಗಳು ಹೊಳೆಯದೆ ಹೀಗಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ತುಂಟನಗೆ ಬೀರಿದರು ಅವರು. ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರದ ಚರ್ಚೆ ಅನಗತ್ಯ. ಎಲ್ಲ ಕಡೆ ಇರುವಂತೆ ಇಲ್ಲಿಯೂ ಇದೆ ಅದು ಧಾರಾಳ.

ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೇಗಿರಬೇಕು ಎಂಬ ಒಂದೆರಡು ಚರ್ಚೆಗಳಲ್ಲಿ ನಾನೂ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದೆ. ಅಂಬಾನಿ, ಅದಾನಿ ಮಾದರಿಯನ್ನು ತಲೆಕೆಳಗು ಮಾಡಬೇಕೆಂಬ ಉದ್ದೇಶದಿಂದಲೇ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದೆ. ಬಸವಣ್ಣ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಹರಿಕಾರನಾಗಲಾರನೆ ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆಯನ್ನು ಬೇಕೆಂತಲೇ ಸಭಿಕರತ್ತ ಎಸೆಯುತ್ತ ಹೋದೆ. ನನ್ನೆದುರಿಗೆ ಕುಳಿತಿರುತ್ತಿದ್ದ ಹೆಚ್ಚಿನವರು ಬಸವನ ಧಾರ್ಮಿಕ ಅನುಯಾಯಿಗಳು. ಲಿಂಗಾಯತರಲ್ಲದವರೂ ಆತನನ್ನು ಮೆಚ್ಚುವ ಮಂದಿ. ನನ್ನ ಬಾಣವು ಪ್ರತಿಬಾರಿ ತನ್ನ ಗುರಿಯನ್ನು ತಾಕುತ್ತಿತ್ತು. ಆ ಬಸವಣ್ಣ ಧರ್ಮದ ಹರಿಕಾರ ಎಂದು ನಂಬುತ್ತೀರಿ ತಾನೆ?… ಧರ್ಮವೆಂದರೆ ಏನು ಹಾಗಿದ್ದರೆ? ಕಾಯಕವಿಲ್ಲದ ಬಸವಧರ್ಮ ಇದೆಯೆ? ಕಲ್ಯಾಣದ ಆರ್ಥಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿರದಿದ್ದರೆ ಬಸವನನ್ನು ಬಿಜ್ಜಳ ಇರಗೊಡುತ್ತಿದ್ದನೇ?

ಆ ಬಸವಣ್ಣ, ಆಧುನಿಕ ಅರ್ಥದಲ್ಲಿ, ಉತ್ಪಾದಕರನ್ನು ಸಂಘಟಿಸಿದ! …ಶರಣರು ಶಿಸ್ತಿನಿಂದ ಉತ್ಪಾದನೆ ಮಾಡುವಂತೆ ಮಾಡಿದ! …ತಮ್ಮ ಉತ್ಪಾದನೆಯಿಂದ ಅವರು ದಾಸೋಹ ಮಾಡುವಂತೆ ತಾಕೀತು ಮಾಡಿದ. ಬಡವರೆಲ್ಲ ಶರಣರಾಗಿ ಸಂಘಟಿತರಾದದ್ದರಿಂದಲೇ ಕಲ್ಯಾಣದಲ್ಲಿ ಶಿಸ್ತಿನ ಉತ್ಪಾದನೆ ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು. ಕಲ್ಯಾಣ ಸಮೃದ್ಧವಾಯಿತು. ಸಮೃದ್ಧಿಯ ಮೇಲೆ ಆಶೆಪಟ್ಟೇ ಮೇಲ್ಜಾತಿ, ಮೇಲ್ವರ್ಗಗಳು, ಬಿಜ್ಜಳನ ಮಗ ಜಗದೇವನನ್ನು ಹುಚ್ಚೆಬ್ಬಿಸಿ, ಶರಣರ ರಕ್ತ ಹರಿಸಿದವು. ಅವರಿಗೆ ಅಧಿಕಾರ ಬೇಕಿತ್ತು. ಮುಷ್ಕರವಿಲ್ಲದ ಉತ್ಪಾದನೆ, ಲಂಚ ರುಶುವತ್ತುಗಳಿಲ್ಲದ ಆಡಳಿತ, ಅವ್ಯವಹಾರಗಳಿಲ್ಲದ ವಾಣಿಜ್ಯ, ಕುಡಿತ ವ್ಯಭಿಚಾರಗಳಿಲ್ಲದ ಸಮಾಜ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಬೇಕಿತ್ತವರಿಗೆ. ಆದರೆ ಲಾಭದ ಹಂಚಿಕೆ ಬೇಡವಿತ್ತು. ಬಸವ ಲಾಭದ ಹಂಚಿಕೆ ಮಾಡಿದ. ಬಡವ ಬಲ್ಲಿದರ ನಡುವಣ ಅಂತರವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಿದ. ಹೀಗೇ ಹೇಳುತ್ತಹೋದೆ. ಕೆಲವು ತಲೆಗಳು ಹೌದೆಂಬಂತೆ ಹಿಂದೆ ಮುಂದೆ ಆಡಿದವು. ಮಾತು ಮುಂದುವರೆಸಿದೆ.

ಹಳೆಯ ಧರ್ಮ, ಹೊಸ ಆರ್ಥಿಕತೆ– ಇವು ಬೇರೆಬೇರೆ ಎಂದು ತಿಳಿದಿದ್ದೀರಿ ನೀವು. ದ್ವಂದ್ವಾತ್ಮಕ ನಿಲುವು ತಾಳಿದ್ದೀರಿ ಎಂಬ ಗಂಭೀರ ಆರೋಪ ಮಾಡಿದೆ. ಶ್ರಮ ಹಾಗೂ ಯಂತ್ರ ಒಂದೇ ಎಂಬ ಅಪಾಯಕಾರಿ ನಿಲುವು ತಾಳಿದ್ದೀರಿ ನೀವು ಎಂದೆ. ಬಸವಣ್ಣ ಬದುಕಿದ್ದರೆ ಆತ ಕಾರಿನಲ್ಲಿ ಕುಳಿತು ‘ಕಾಯಕ’ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಎಂದು ನಂಬುತ್ತೀರಿ ನೀವು ಎಂದೆ. ದಾಸೋಹದ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಆತ ಸಾಹುಕಾರರ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಭೂರಿಬೋಜನ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಎಂದು ನಂಬುತ್ತೀರಿ ನೀವು ಎಂದೆ. ಹೊಸ ಆರ್ಥಿಕತೆಗೆ ಸಾರಥ್ಯ ನೀಡಿರುವ ಅಂಬಾನಿ, ಅದಾನಿ ಇತ್ಯಾದಿಗಳು ಅಥವಾ ಅವರ ಕನ್ನಡ ಅವತರಿಣಿಕೆಗಳು, ನಿಜಕ್ಕೂ ಸಮಾಜಕಲ್ಯಾಣ ಮಾಡಬಲ್ಲರೇ ಎಂದು ಪ್ರಶ್ನೆ ಮಾಡಿದೆ. ಲಕ್ಷಾಂತರ ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗಳ ತಮ್ಮ ಲಾಭವನ್ನು, ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕದ ಹೊಲಗಳ ತನಕ ಅಥವಾ ಮಗ್ಗದಕುಣಿಗಳ ತನಕ ಇವರು ತಲುಪಿಸುತ್ತಾರೆಯೆ ಎಂದು ಪ್ರಶ್ನೆ ಮಾಡಿದೆ. ಹೊಸ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮಾದರಿಯಿಂದಾಗಿ ಬಡವಬಲ್ಲಿದರ ಅಂತರವು, ಬಸವನ ಕಾಲಕ್ಕಿಂತ ಸಾವಿರ ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ ಎಂದು ತಿಳಿದಿದೆಯೆ ನಿಮಗೆ ಎಂದು ಪ್ರಶ್ನೆ ಮಾಡಿದೆ. ನಿಶ್ಶಬ್ದವಾಗಿ ಮಾತು ಕೇಳಿಸಿಕೊಂಡರು. ಮಾತಿನ ಧಾಟಿ ಬದಲಿಸಿದೆ.

ಇಂದಿನ ಬಡವರು, ನುಲಿಯಚಂದಯ್ಯನ ತರಹ, ಇತ್ತ ಶ್ರಮವನ್ನೂ ಪಡುತ್ತಿಲ್ಲ ಅತ್ತ ದಾಸೋಹವನ್ನೂ ಮಾಡುತ್ತಿಲ್ಲ ಏಕೆ ಗೊತ್ತೆ ಎಂದು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದೆ. ಇವರ ಸ್ಥೈರ್ಯವನ್ನು ಹರಣ ಮಾಡಿದವರು ಯಾರು, ಜಾಹೀರಾತುಗಳು, ಟೀವಿ ಹಾಗೂ ಇಂಟರ್‌ನೆಟ್ಟಿನ ಹೊಲಸು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತಿರುವವರು ಯಾರು, ಸುತ್ತ ತಾಂಡವವಾಡುತ್ತಿರುವ ಧಾರ್ಮಿಕ ಉಗ್ರವಾದವನ್ನು ಪೋಷಿಸುತ್ತಿರುವವರು ಯಾರು? ಭಕ್ತರನ್ನು ಭಕ್ತಿಯಿಂದ ದೂರ ಸರಿಸುತ್ತಿರುವವರು ಯಾರು? ನಾಟಕೀಯ ಪ್ರಶ್ನೆ ಮಾಡಿದೆ. ಹೊಸ ಆರ್ಥಿಕತೆ, ಹೊಸ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮಾದರಿ ಈ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದೆ ಎಂದೆ. ಬಸವನ ಮಾದರಿ ಬೆಳಕಾದರೆ, ಅಂಬಾನಿ, ಅದಾನಿಗಳ ಮಾದರಿ ಕತ್ತಲು ಎಂದು ಗಟ್ಟಿಸಿಹೇಳಿ ಮಾತು ಮುಗಿಸಿದೆ.

ಸಣ್ಣ ವಿರಾಮ ನೀಡಿ ಮಾತು ಮುಂದುವರಿಸಿದೆ. ವಿದೇಶಿ ಕಂಪನಿಗಳ ಏಜೆಂಟು ಈ ಆರ್ಥಿಕತೆ ಅಂದೆ. ತಮ್ಮೂರಿನಲ್ಲಿ ಇವರು ಏಸುಕ್ರಿಸ್ತನಿಗೆ ಏನನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದಾರೋ ಅದನ್ನೇ ಇಲ್ಲಿ, ನಿಮ್ಮೂರಲ್ಲಿ, ನಿಮ್ಮ ಬಸವನಿಗೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಅಂದೆ. ಅಥವಾ, ಪ್ರವಾದಿ ಮಹಮ್ಮದರಿಗೆ ತಮ್ಮೂರಲ್ಲಿ ಇವರು ಮಾಡಿದ್ದನ್ನೇ ನಿಮ್ಮೂರಲ್ಲಿ, ಬಸವ– ಕನಕ– ಪುರಂದರ– ದಾದಾಪೀರ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಅಂದೆ. ಧಾರ್ಮಿಕ ಬಂಧನದಲ್ಲಿ ಇರಿಸಿದ್ದಾರೆ ಸಂತರನ್ನು ಅಂದೆ. ಸಾಮಾಜಿಕ ಕೆಲಸಕ್ಕಾಗಿ ಬಿಡುಗಡೆಗೊಳಿಸಿ ಎಂದು ಕರೆ ನೀಡಿದೆ.

‘ಬಂಡೇಳಬೇಕು!… ವಚನಕಾರರಂತೆ ಸೂಫಿಸಂತರಂತೆ ಕ್ರೈಸ್ತಸಂತರಂತೆ ಅಹಿಂಸಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಬಂಡೇಳಬೇಕು!… ನೇಗಿಲು, ಮಗ್ಗ, ರಾಟೆ ಹಾಗೂ ವಚನಗಳನ್ನು ಆಯುಧಗಳನ್ನಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಬಂಡೇಳಬೇಕು!… ಹೊಸ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ವಿರುದ್ಧ ಬಂಡೇಳಬೇಕು’ ಅಂದೆ. ಮುಂದುವರೆದು, ಆ ಧರ್ಮ ಹಳೆಯದ್ದೂ ಅಲ್ಲ, ಆರ್ಥಿಕತೆ ಹೊಸತೂ ಅಲ್ಲ!… ಎರಡೂ ಸಮಕಾಲೀನವಾದದ್ದು!… ಸಮಕಾಲೀನ ಕಾಯಕವೇ ಸಮಕಾಲೀನ ಧರ್ಮ ಅಂದೆ. ಒಂದಿಬ್ಬರು ಹೌದು ಹೌದು ಅಂದರು. ಮುಂದುವರೆದೆ. ಆ ಬಸವಣ್ಣನ ಆರ್ಥಿಕತೆ ನೈತಿಕವಾದದ್ದು, ದುಡ್ಡನ್ನು ದಾಸೋಹವಾಗಿಸುತ್ತದೆ ಅದು !… ಸಂಪತ್ತನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿಸುತ್ತದೆ ಅದು!… ನಾಲ್ಕು ಜನರ ಪ್ರೀತಿ ಗಳಿಸುತ್ತದೆ ಅದು! ಅಂದೆ. ಹೌದು ಹೌದು ಅಂದರು.

ಬಸವನ ಆರ್ಥಿಕತೆ ನೋಟು ದ್ವಿಗುಣಗೊಳಿಸುವುದಿಲ್ಲ!… ವಿಪರೀತ ಲಾಭ ತರುವುದಿಲ್ಲ!… ವಿಪರೀತ ಲಾಭ ಬಯಸುವವರು ಬಸವಣ್ಣನ ಬದಲಿಗೆ ಮಂಚಣಕ್ರಮಿತನನ್ನು ದೈವವಾಗಿ ಸ್ವೀಕರಿಸಿರಿ ಅಂದೆ. ಮಾತು ಚುಚ್ಚಿತು. ಮಂಚಣಕ್ರಮಿತ ಬಸವನ ಬದ್ಧವೈರಿ ಎಂಬ ಅರಿವಿತ್ತು ಸಭಿಕರಿಗೆ. ಮೈ ಕೊಡವಿಕೊಂಡು ಕುಳಿತರು ಅವರು. ಅಂಬಾನಿ, ಅದಾನಿಗಳನ್ನು ಹಾಡಿ ಹೊಗಳುವವರು ಮಂಚಣಕ್ರಮಿತನ ಆಧುನಿಕ ರೂಪವೇ ಹೌದು ಎಂಬ ಗಂಭೀರ ಆರೋಪ ಮಾಡಿದೆ. ನಿಮ್ಮ ಕುತ್ತಿಗೆಗೆ ಅವರು ಬಿಗಿದಿರುವ ಮೊಬೈಲುಗಳು ಅನಿಷ್ಟಲಿಂಗಗಳು ಅಂದೆ! ಮಾತಿನ ಭರದಲ್ಲಿ ಅನಿಷ್ಟಲಿಂಗ ಅಂದಿದ್ದೆ. ನಾಲಿಗೆ ಕಚ್ಚಿಕೊಂಡೆ. ಆದರೆ ಅವರು ತಪ್ಪು ತಿಳಿಯಲಿಲ್ಲ. ನನ್ನ ವಿಚಾರಗಳ ಒಟ್ಟಿಗೆ ನಡೆದಿದ್ದರು ಅವರು.

ಬಸವಣ್ಣನ ಆರ್ಥಿಕತೆ ಶ್ರಮದ ಆರ್ಥಿಕತೆ ಎಂದು ವಿಸ್ತರಿಸಿ ಹೇಳಿದೆ. ಶ್ರಮವನ್ನು ಸಹಿಸಬೇಕು ಅಂದೆ. ಒಮ್ಮೆಗೇ ಆಗದಿದ್ದರೆ ಕ್ರಮಕ್ರಮವಾಗಿ ಸಹಿಸಬೇಕು ಅಂದೆ. ರೂಢಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಅಂದೆ. ಸಹಕರಿಸುವುದನ್ನು ಕಲಿಯ
ಬೇಕು ಅಂದೆ. ಆದರೆ! …ಅಯ್ಯೋ ನಾವು ಮಂಚಣಕ್ರಮಿತನ ಜೊತೆಗೆ ವಿಮಾನಯಾನ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೇವೆ! ಅಂದೆ. ಮಂಚಣಕ್ರಮಿತನ ಕಾವಿಬಟ್ಟೆ, ರುದ್ರಾಕ್ಷಿ, ವಿಭೂತಿ ಹಾಗೂ ಸಂಸ್ಕೃತ ಪಾಂಡಿತ್ಯಕ್ಕೆ ಮರುಳಾಗಿದ್ದೇವೆ ನಾವು, ಹಳ್ಳಿಯ ಮಂದಿ ಅಂದೆ. ಮಂಚಣಕ್ರಮಿತ ಕೊಲ್ಲುತ್ತಾನೆ, ಮರೆಯದಿರಿ ಅಂದೆ. ದೇವರ ಆಯುಧ ಬಳಸಿ ಕೊಲ್ಲುತ್ತಾನೆ ಮರೆಯದಿರಿ ಅಂದೆ. ಹೌದೆಂದು ತಲೆಯಾಡಿಸಿದರು.

ಎಲ್ಲ ನಾಟಕೀಯತೆಯನ್ನೂ ಕಳಚಿ, ತೀವ್ರ ಕಳಕಳಿಯಿಂದ ವಿನಂತಿಸಿಕೊಂಡೆ.

‘ದಯಮಾಡಿ!…ದಯಮಾಡಿ ನೀವು ಬಸವಣ್ಣನನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಹರಿಕಾರ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿ ನೋಡಿ!… ನೀವು ಹಾಗೆ ಮಾಡಿದರೆ, ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕವೇ ಏಕೆ, ಅಥವಾ ಭಾರತ ದೇಶವೇ ಏಕೆ, ಇಡೀ ವಿಶ್ವವನ್ನೇ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಬಲ್ಲದು ಬಸವ ಮಾದರಿ’ ಅಂದೆ.

ನನ್ನ ಮಾತಿಗೆ ಸಮಕಾಲೀನ ವಿವರಣೆ ನೀಡಿದೆ. ‘1947ರ ತನಕ!… ಗಾಂಧೀಜಿ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಬಸವ ಮಾದರಿಯನ್ನೇ ಅನುಸರಿಸಿದೆವು ತಾನೆ? ಗ್ರಾಮಸ್ವರಾಜ್ಯ ಎಂದು ಅದಕ್ಕೆ ಹೆಸರಿಟ್ಟಿದ್ದೆವು ತಾನೆ!… ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳವಳಿಯ ಭವ್ಯ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ನೀವು ಮರೆತಿಲ್ಲ ತಾನೇ!’ ಎಂದು ಉದಾಹರಣೆ ಸಹಿತವಾಗಿ ಅವರಿಗೆ ವಿವರಿಸಿ ಹೇಳಿದೆ. ಎಲ್ಲ ಹೇಳಿ, ದೀರ್ಘವಾದ ನಿಟ್ಟುಸಿರೊಂದನ್ನು ಬಿಟ್ಟು, ‘ಈಗ!…, ನಾಚಿಕೆ ಮಾನ ಮರ್ಯಾದೆ ಮೂರೂ ಬಿಟ್ಟು ಮಂಚಣಕ್ರಮಿತನ ಹಾದಿ ಹಿಡಿದಿದ್ದೇವೆ ನಾವು! …ಭಾರತ ದೇಶವನ್ನು ಸಿಂಗಪುರ ಮಾಡಲು ಹೊರಟಿದ್ದೇವೆ ನಾವು’ ಎಂದು ಮಾತು ಮುಗಿಸಿದೆ. ಒಟ್ಟು ಕತೆಯ ನೀತಿಯಿದು: ಕೃಷಿ ಹಾಗೂ ಕೈಮಗ್ಗ ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕದ ಎರಡು ಕಣ್ಣುಗಳು. ಕಣ್ಣು ಕಿತ್ತು, ಅಂಬಾನಿ, ಅದಾನಿಗಳು ತಯಾರಿಸಿದ ಅತ್ಯಾಧುನಿಕ ಕಪ್ಪುಕನ್ನಡಕ ತೊಡಿಸಿ, ಕುರುಡರಕೋಲು ಕೈಯಲ್ಲಿ ಹಿಡಿಸಿ, ನಡೆ ಎನ್ನುವುದು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಲ್ಲ.

  • ಪ್ರಸನ್ನ, ರಂಗಕರ್ಮಿ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಾರ್ಯಕರ್ತ
    (ಪ್ರಜಾವಾಣಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿತ ಅಂಕಣ)

#ಪವಿತ್ರಆರ್ಥಿಕತೆ
#SacredEconomy #MonsterEconomy #Karonakuch
#Basavanna #Basava #Sharana #Development #UttaraKarnataka https://www.prajavani.net/columns/sambhashane/basavanna-leader-development-572934.html

ನನ್ನ ದು:ಖದ ಕಟ್ಟೆಯೊಡೆದಿತ್ತು!


ಪವಿತ್ರ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಜಾರಿಗಾಗಿ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ನಾನು ಕೈಗೊಂಡಿದ್ದ ಉಪವಾಸ ವ್ರತವನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತಾ ಕೆಲವು ಸ್ನೇಹಿತರು, ನೀವು ಕೈಗೊಂಡ ವ್ರತದ ಸಮಯ ಸೂಕ್ತವಿರಲಿಲ್ಲ ಎಂದಿದ್ದಾರೆ. ಉಪವಾಸದಂತಹ ಕಠಿಣ ಕ್ರಮವನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳುವ ಮೊದಲು ಯೋಚಿಸಿ ನಿರ್ಧರಿಸಬೇಕು ಎಂಬುದನ್ನು ನಾನು ಒಪ್ಪುತ್ತೇನೆ. ಗುಳೆ ಎದ್ದಿದ್ದ ಬಡವರ ದೀನ ಮುಖಗಳನ್ನು ಪತ್ರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡು ಧಿಡೀರನೆ ನಿರ್ಧಾರ ತಳೆದಿದ್ದರೆ ನಿಮ್ಮ ಮಾತು ಒಪ್ಪುತ್ತಿದ್ದೆ. ಆದರೆ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಹಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಚರಕ ಮುಚ್ಚಿತ್ತು ! ಚರಕದ ಪರವಾಗಿ ಸಹಾಯ ಯಾಚಿಸಲೆಂದು ಬೆಂಗಳೂರಿಗೆ ಬಂದಿದ್ದೆ. ಹಾಗೆ ಬಂದವನು ಬೆಂಗಳೂರಿನ ನನ್ನ ತಮ್ಮನ ಅನುಕೂಲಕರ ಮನೆಯಲ್ಲಿ, ನಿಮ್ಮಂತೆಯೇ, ಅನುಕೂಲಕರ ಬಂಧಿಯಾಗಿದ್ದೆ. ಆಗ ಗುಳೆ ಕೆಲಸಗಾರರ ಮುಖ ಪತ್ರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡೆ. ನನ್ನ ದು:ಖದ ಕಟ್ಟೆಯೊಡೆಯಿತು. ಯಾವ ಸಂಸ್ಥೆಯನ್ನು, ಬಡವರು ಗುಳೆ ಏಳಬೇಕಾದ ಸಂದರ್ಭವೇ ಬಾರದಿರಲಿ ಎಂದು, ಎರಡೂವರೆ ದಶಕ ದುಡಿದು ಕಟ್ಟಿದ್ದೆನೋ, ಯಾವುದು ಪವಿತ್ರ ಆರ್ಥಿಕತೆಗೊಂದು ಗಟ್ಟಿ ಮಾದರಿಯಾಗತೊಡಗಿತ್ತೋ, ಅಂತಹ ಚರಕ ತನ್ನದೇನೂ ತಪ್ಪಿರದೆ ಮುಚ್ಚಿತ್ತು. ಇತ್ತ ಇಡೀ ದೇಶದ ಬಡವರು ಹಸಿದ ಹುಳುಗಳಂತೆ ಮೇಲೆದ್ದು ಹರಿದಾಡತೊಡಗಿದ್ದರು. ತಮ್ಮದಾದ ಯಾವುದೇ ತಪ್ಪಿರದ ಈ ದೇವರಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಶಿಕ್ಷೆ ನೀಡುತ್ತಿರುವ ನಾವು ಪಾಪಿಗಳು ಅನ್ನಿಸಿತು. ಉಪವಾಸ ಕುಳಿತೆ.
-ಪ್ರಸನ್ನರಂಗಕರ್ಮಿ ಮತ್ತು ನಾಟಕಕಾರಗ್ರಾಮಸೇವಾಸಂಘ#SacredEconomy #Karonakuch#MonsterEconomy #GramSevaSangh 
www.gramsevasangh.or | Email ID: gramsevasanghindia@gmail.com | Mobile: 998004391

सत्य का बंधक

मैं शुक्रवार, 10 अप्रैल 2020, से ‘पवित्र आर्थिकी’ (#SacredEconomy) के लिए अनिश्चित कालीन उपवास पर हूँ. चूँकि मैं एक रंगकर्मी हूँ आप कह सकते हैं कि यह उपवास एक नाटक है, यह भी कि एक अहिंसक आतंकवादी का बंधक-नाटक. वास्तव में मैंने खुद को सत्य का बंधक बना लिया है और अभी एक छोटे से कमरे में हूँ, जिसका ठिकाना ज़ाहिर नहीं किया है. मैं आपको सोचने के लिए बाध्य करना चाहता हूँ. 

सच बोलने के लिए मैंने खुद को भूख की पीड़ा के हवाले किया है. हम लोग राक्षसी आर्थिकी के बंधक हो गए हैं. इस आर्थिकी ने  प्रकृति का विनाश किया है, गरीब को और गरीब बनाया है और सब लोगों को मशीन बना दिया है. भगवान ने अब राक्षस को सजा दी है. वह अब मर रहा है. 

लेकिन क्या हम उसे ढहाने के लिए तैयार हैं? क्या हम प्रकृति के नियमों का पालन करने के लिए तैयार हैं? या उस नैतिक नियम का, जो हमें एक बराबरी का समाज, सरल समाज बनाने के लिए कहता है. 

सोचिये ! मैं आश्वस्त हूँ आप सच्चाई से सोचेंगे ! मैं आश्वस्त हूँ यह बंधक-नाटक सफल होगा. हमारे इस आवाहन का जवाब सोशल मीडिया पर दें. कृपया लॉक डाउन का पालन करें. 

प्रसन्ना

नाटक लेखक व निर्देशक 

ग्राम सेवा संघ

अनुवाध : सुनील सहस्रा भूढ़े, दार्शनिक & सामाजिक कार्यकर्ता

உண்மையின் பிணையக் கைதியாக நான்

13.04.2020

புனித பொருளாதாரத்தை செயல்  படுத்தவேண்டும் என்று கடந்த வெள்ளிக்கிழமையிலிருந்து உண்ணா விரதமிருந்து வருகிறேன்.  நான் நாடகத்துறையை சேர்ந்தவனாதலால், இது ஒரு நாடகம் என்றே நீங்கள் நினைக்கலாம்.  உண்மைக்கு பிணையமாக என்னை தனிமையில் சிறைப்படுத்திக்கொண்டுள்ளேன்.  உங்களையும் சிந்திக்க வேண்டுகிறேன்.

உண்மையாக இருப்பதற்காக உணவை  மறுத்து  என்னையே துன்புறுத்திக் கொண்டுள்ளேன்.  நாம் ஒரு அசுர பொருளாதார கட்டமைப்பில் சிக்கிக் கொண்டிருக்கிறோம்.  இந்த கொள்கையானது, இயற்கையை அழித்து ஏழைகளை மேலும் ஏழைகளாக்கி, நம்மை இயந்திரத்தனமாகி விட்டது.  கடவுள் அசுரனை தண்டித்துவிட்டார்.  அசுரன் செத்துக் கொண்டிருக்கிறான்.

நாம் இந்த அசுரனை வீழ்த்த தயாரா?  இயற்கை சார்ந்து வாழ தயாரா?  சமத்துவம் என்ற அறத்திற்கு உட்பட்டு சமுதாயத்தை கட்டமைக்க தயாரா?

யோசியுங்கள்!  நீங்கள் நேர்மையாக யோசிப்பீர்கள் என்றே எண்ணுகிறேன்.  என்னுடைய இந்த “நாடகத்திற்கு” ஒரு நல்ல முடிவு வரும் என்று நம்புகிறேன்.  தற்போதைய கட்டுப்பாடுகளுக்கு தடைகளும் ஊன் விளைவிக்காமல் இணையத்தில் எனக்கு பதிலளியுங்கள்.

இவண்,

பிரசன்னா

கதாசிரியர்,

மேடை நாடக இயக்குனர்,

கிராம சேவா சங்கம்.

The Tragedy of Migration

#CoronaSochna! In search of livelihood, poor have been migrating for centuries. By provoking the tragedy of reverse migration, #Corona has brought the original tragedy into sharp focus. There is no alternative but #SacredEconomy to bring people back to village.

These are the short tweets wrote on the tragedy of migration, during current corona crisis, which bought the migration tragedies into the debate.

#CoronaSochona! #BhiKariThakur, a Bihari, stayed in Calcutta a while & went back. Deeply touched by the tragedy of #migration he became an ascetic & wrote plays. His plays became folklore. There is no alternative but #SacredEconomy to mitigate the #TragedyofMigration.

#CoronaSochona! #BhiKariThakur’s plays are simple; full of emotional songs on migration, on separation. It is the tragedy of Women, who stayed back & did both jobs of man & woman, which is the core of his plays. There is no alternative but #SacredEconomy for rural women.

#CoronaSochona! In #BhikariThakur’s plays amazingly, there is little to think but a lot to feel & act. Unfortunately it is the thinking system that converted the inevitable tragedy of #migration into an urban epidemic. There is no alternative but #SacredEconomy, to act.

#CoronaSochona! Politician & business leader since last century, talked brazenly about the need to provoke #migration, for progress sake. They claimed, there are too many in villages, in agriculture & crafts. #SacredEconomy is the only alternative for village.

#CoronaSochona! Capitalism drove people in hoards, into the city. It gave birth to ghettos and slums. Ofcourse to the mega city; crowded choking & terrifying! There is no alternative but #SacredEconomy, for the dying city.

#CoronaSochona! Now that, wealth is drying up, cities are dying, the poor are leaving! Is this reverse migration No! it’s a human tragedy. Only #SacredEconomy can bring happy reverse migration. #Karonakuch

  • Gram Seva Sangh

www.gramsevasangh.org | Email ID: gramsevasanghindia@gmail.com | Mobile: 9980043911

Facebook : @gramsevasanghindia | Twitter : @gramsevasangha  | Insta: @gramsevasanghindia

I feel like talking to you!

I mean, I used to think that the entire humanity will fall into the abyss and perish! But this thought doesn’t frighten me anymore. I have decided to live life the way a human being ought to live and leave the rest to nature! Or to God, if you believe in him!

I have become a part of Gram Seva Sangh (GSS), an organization in service of the village. Since we are locked out and since don’t have much to do, we are running a positive campaign, #KaronaKuch, meaning Do Something! We have a dream! We want to achieve what we call a Sacred Economy. It simply means Gandhian Economy Plus. Gandhian Economy is based on complete hand-making. We have given 40 % concession to automation and renamed it Sacred Economy. This is in-fact a concession we made to our Bad Habits, which we believe are acquired, hence not a sin!

A Tribal worshiping Nature; Photo by Arjun Swaminathan (Check Native Picture for More Stories)

Forty percent automation, in any case, brings most of the service sector and most of the MSME into the gamut, where almost all the city workforce works! City labor is also sacred after all! GSS is an organization for the young! Some of us oldies, like me, call ourselves mentors, just to give a little respectability to ourselves! Most mentors, however, are people who have worked in one or the other sector of, what Gandhiji called, Constructive Work. One of the mentors for example, has built a women’s handloom collective called Charakha and also a handloom marketing trust called Desi. Charakha is the largest producer of naturally dyed handloom fabric in the country, while Desi runs lovely little shops for the sale of the handmade allover Karnataka.

A Weaver on loom, weaving at Charaka Womens Co-op Society, Bhimanakonne, Karnataka

We have decided never to contest elections, or to take positions of power through GSS. Hopefully this is our credibility! Let me put it this way; we want to be spiritual through social work! Even God should work and be socially driven, we believe! Morality and ethics are all based in hard work, we believe! The more natural such work is, it is better we believe! The fruits of such work, if it is Handmade, it is even better we believe!

Then comes awareness! We believe that awareness is God! But awareness comes, not through rituals and mantras, but through participation in social work. Unfortunately religion, though great, has got itself killed through rituals and mantras. There is a need to revive religion through action!

Naturally Living Rural Man; Photo by Arjun Swaminathan (Check Native Picture for More Stories)

We won’t ask you to shave your head! Nor to wear a robe of a particular hue! Nor to desist life! We will only ask you to live your life with awareness while you leave the others to enjoy theirs! Sister, brother, come and Join us!

  • Gram Seva Sangh

www.gramsevasangh.org | gramsevasanghindia@gmail.com | +91 9980043911

Facebook: @gramsevasanghindia | Twitter: @gramsevasangha  | Insta: @gramsevasanghindia

Address: Gram Seva Sangh, Flat #102, Shesha Nivas, 1st Block, 1st Main, Thyagaraj Nagar, Bengaluru-560070